Gąsiorek
Cezary Korkosz
Drobny ptak wróblowy o drapieżnym trybie życia, którego można często dostrzec, jak w krajobrazie rolniczym przesiaduje na eksponowanych miejscach i obserwuje okolicę.
Rozmieszczenie w Polsce i w Karpatach
W Polsce: średnio liczny lub nieliczny ptak lęgowy. Zasiedla cały kraj.
W Karpatach: Występuje w całym paśmie aż do wysokości ok. 1100 m n.p.m., ale jego liczebnośc jest dość słabo poznana.
Siedlisko
Zamieszkuje tereny otwarte i półotwarte, często w krajobrazie rolniczym. Szczególnie chętnie zakrzewione łąki, pastwiska i torfowiska, oraz kępy drzew i kolczastych krzewów i żywopłoty wśród pól i nieużytków.
Kluczowe zagrożenia
• ujednolicenie struktury krajobrazu rolniczego (usuwanie zakrzewień, miedz, oczek wodnych),
• zwiększenie zużycia środków owadobójczych w rolnictwie (zmniejszenie bazy pokarmowej),
• porzucane przez rolników sznurki z tworzyw sztucznych, stanowiące zagrożenie dla piskląt w gniazdach.
Zabiegi ochronne
• zachowanie i odtwarzanie w krajobrazie rolniczym pasów zadrzewień i zakrzewień, w szczególności kolczastych,
• zmniejszenie zużycia chemicznych środków ochrony roślin,
• zastąpienie w rolnictwie sznurków z tworzywa sztucznego sznurkami z materiałów biodegradowalnych.
Bibliografia
BirdLife International. 2004. Birds in the European Union: a status assessment. Wageningen, The Netherlands: BirdLife International.
Chylarecki P., Sikora A., Cenian Z. (red.) 2009. Monitoring ptaków lęgowych. Poradnik Metodyczny dotyczący gatunków chronionych Dyrektywą Ptasią. GIOŚ, Warszawa.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (wersja ujednolicona).
Głowaciński Z. (red.) 2001. Polska Czerwona Księga Zwierząt. Kręgowce. PWRiL, Warszawa.
Gromadzki M. (red.) 2004. Ptaki (część I). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Tom 7.
Gromadzki M. (red.) 2004. Ptaki (część II). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny. Tom 8.
Hordowski J. 1999. Ptaki polskich Karpat Wschodnich i Podkarpacia. Tom I. Merkator, Przemyśl.
Konwencja o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk, sporządzona w Bernie dnia 19 września 1979 r.
Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt, sporządzona w Bonn dnia 23 czerwca 1979 r.
Kunysz P., Hordowski J. 2000. Ptaki polskich Karpat Wschodnich i Podkarpacia. Tom II. Merkator, Przemyśl.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną.
Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (red.) 2007. Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań.
Tomiałojć L., Stawarczyk T. 2003. Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. PTPP „pro Natura”, Wrocław.
Walasz K., Mielczarek P. 1992. Atlas ptaków lęgowych Małopolski. Biologica Silesiae, Wrocław.
Wilk T., Jujka M., Krogulec J., Chylarecki P. (red.) 2010. Ostoje ptaków o znaczeniu międzynarodowym w Polsce. OTOP, Marki.
